IPPV jest jednym z najczęściej stosowanych trybów wentylacji w warunkach przedszpitalnych. Nazwa jest skrótem od angielskiego wyrażenia Intermittent Positive Pressure Ventilation, które oznacza przerywaną wentylację dodatnim ciśnieniem.
Intermittent Positive Pressure Ventilation/Controlled Mechanical Ventilation – charakterystyka
IPPV to sposób sztucznej wentylacji, w którym wdech jest wymuszany dodatnim ciśnieniem w drogach oddechowych pacjenta, a wydech zachodzi biernie do poziomu ciśnienia końcowowydechowego (PEEP) lub ciśnienia otoczenia.
W trybie IPPV respirator – w czasie fazy wdechu – generuje dodatnią różnicę ciśnień między układem oddechowym a otoczeniem, zwiększając ciśnienie pęcherzykowe. Wydech przebiega biernie w kierunku ustawionego PEEP, bez osiągania ciśnień ujemnych.
W ujęciu trybu objętościowo-kontrolowanego IPPV każdy oddech jest obowiązkowy: respirator podaje ustaloną objętość oddechową z określoną częstością i zazwyczaj ustalonym profilem przepływu (zwykle stałym). Czas wdechu, stosunek czasu wdechu do czasu wydechu (I:E), poziom PEEP i frakcja tlenu w mieszaninie oddechowej (FiO₂) są z góry ustalone. Pacjent bez własnej aktywności oddechowej jest całkowicie wentylowany przez aparat. Innymi słowy, urządzenie – respirator w trybie IPPV podaje zadaną objętość wdechu w stałych odstępach czasowych.
Tryb wentylacji IPPV stanowi standardowe wyposażenie respiratorów transportowych i ratunkowych produkowanych przez firmę Weinmann Emergency, takich jak Medumat oraz Meduvent. Urządzenia te umożliwiają prowadzenie pełnej wentylacji objętościowo-kontrolowanej z zadanymi parametrami oddechowymi, co pozwala na skuteczne zabezpieczenie pacjentów w stanie nagłego zagrożenia życia, zarówno w warunkach przedszpitalnych, jak i wewnątrzszpitalnych.
W respiratorach Weinmann tryb IPPV jest wykorzystywany przede wszystkim w sytuacjach wymagających całkowitej kontroli oddechu, np. u chorych po intubacji i zwiotczeniu, natomiast kompaktowy Meduvent oferuje tę opcję jako część szerokiego wachlarza trybów wentylacyjnych, co zwiększa jego uniwersalność w praktyce ratunkowej. Dzięki temu aparaty Weinmann umożliwiają zarówno stabilną wentylację mechaniczną w trybie IPPV, jak i szybkie przełączanie na inne tryby oddechowe w zależności od potrzeb klinicznych.
IPPV – wskazania do zastosowania
Wskazania do zastosowania trybu IPPV wynikają z potrzeby zapewnienia pełnej kontroli nad procesem wentylacji w sytuacjach, gdy mechanizmy spontanicznego oddychania pacjenta są niewystarczające lub całkowicie niewydolne. Tryb ten znajduje zastosowanie zarówno w intensywnej terapii, jak i w anestezjologii oraz medycynie ratunkowej, stanowiąc podstawową metodę podtrzymywania wymiany gazowej w stanach zagrożenia życia oraz podczas planowych interwencji wymagających znieczulenia ogólnego.
*Intensywna terapia, np. ostra niewydolność oddechowa z hipoksemią i/lub hiperkapnią wymagająca pełnej kontroli wentylacji; urazy OUN z koniecznością ścisłej kontroli wentylacji.
*Anestezjologia: standardowy sposób wentylacji w trakcie znieczulenia ogólnego do zabiegów operacyjnych u pacjentów bez choroby płuc.
*Medycyna ratunkowa i transport: zabiegi resuscytacyjne; pacjenci głęboko sedowani lub po zwiotczeniu, wymagający pełnej wentylacji.
Główne cele zastosowania trybu IPPV obejmują: zapewnienie wymiany gazowej (odpowiedniej oksygenacji i eliminacji CO₂), zmniejszenie pracy oddechowej, utrzymanie lub odtworzenie funkcjonalnej objętości płuc (rekrutacja pęcherzyków), a także stabilizację mechaniki oddychania w warunkach znieczulenia ogólnego i/lub niewydolności oddechowej. Równocześnie nowoczesne strategie IPPV kładą nacisk na minimalizację ryzyka uszkodzenia wentylacyjnego płuc poprzez minimalizację objętości, ciśnień i mocy wentylacyjnej oraz stosowanie adekwatnego PEEP.
Bezwzględnym przeciwwskazaniem do rozpoczęcia IPPV jest prężna odma opłucnowa, jeżeli nie wykonano wcześniej drenażu odmy. Do przeciwwskazań względnych należą: masywne przecieki (np. przetoka oskrzelowo-opłucnowa), niestabilność hemodynamiczna związana z hipowolemią, ciężkie nadciśnienie płucne z niewydolnością prawokomorową serca, wysokie ciśnienie śródczaszkowe. Decyzje wymagają integracji parametrów oddechowych i krążeniowych.
IPPV: podsumowanie
IPPV to fundamentalny sposób prowadzenia wentylacji mechanicznej, który w ujęciu współczesnej praktyki klinicznej najczęściej odpowiada wentylacji objętościowo-kontrolowanej z oddechami obowiązkowymi.
Jego skuteczność wynika z precyzyjnej kontroli wymiany gazowej i mechaniki układu oddechowego, a bezpieczeństwo – z przestrzegania zasad wentylacji protekcyjnej, rozumienia interakcji sercowo-płucnych i ciągłego monitorowania parametrów oddechowych oraz hemodynamicznych. Właściwie zaprojektowane ustawienia pozwalają osiągnąć cele kliniczne przy ograniczeniu ryzyka urazów płuc wywołanych wentylacją i powikłań krążeniowych, zarówno w anestezjologii, jak i intensywnej terapii oraz medycynie ratunkowej.
Przeczytaj również: CCSV – rewolucja w wentylacji podczas resuscytacji